6 06 2022

RODZINA KLACZY ECREVISSE (2)


Część druga podróży przez pokolenia dzielnych koni z rodziny, której początek w Polsce dała klacz urodzona w 1890 roku.

Kategoria: Wyścigi i hodowla
Napisał: folbluty

Mottem, które przyświeca prezentacjom silnie ugruntowanych w kraju rodzin (a pisaliśmy już szczegółowo o liniach założonych przez Tiranę, Dubissę, Whittlesford, a także o Efforcie, Tartanie, czy klaczach Jacopa del Sellaio i Sylistrja) jest stara, ale jakże celna i niezmiennie aktualna sentencja niemieckiego hipologa P.Furstenburga: Import cudzoziemskich klaczy, które nie reprezentują zupełnie pierwszorzędnego materiału hodowlanego, musi być uważany za lekkomyślność, dopóki dobre i pożyteczne klacze krajowe nie otrzymają wszelkich możliwych szans”. Hodowla pełnej krwi naszych zachodnich sąsiadów, choćby z racji zbliżonych warunków środowiskowych, ale też niewielkiej (w porównaniu z europejskimi potęgami) skali, to najbliższy nam wzór godny naśladowania. Oczywiście pod warunkiem, że rzeczywiście chcemy doganiać świat, a nie tylko upajać się opowieściami na ten temat.

Wyhodowana przez Eryka Kurnatowskiego Netra urodziła 7 źrebiąt, które biegały i zwyciężały w komplecie! Do hodowli trafiły: SCARLETT (dwulatką w 8 wyjściach nie potrafiła zwyciężyć, ale 3-4 letnią 5 razy biła rywali na dystansach 1600-1800m), NAVARRA (trzylatką wygrała na 1400m i 1800m) oraz wyhodowana już w Golejewku, najlepsza z tej trójki Demeter. Ta dwulatką nie wyszła do startu, a karierę zaczęła późno, bo dopiero we wrześniu, a mimo to wygrała dwukrotnie (1800m i 2200m). W wieku lat 4 odniosła 3 zwycięstwa (1800m i dwukrotnie 2400m), a ponadto plasowała się druga w Hcp Sana II i trzecia w Nagrodzie Rzeki Wisły. Linię w macierzystej stadninie skutecznie przedłużyła NARBONA – dobra i szybka dwulatka, która powtórzyła sukces starszego półbrata og.NER, wygrywając Nagrodę Przychówku (wówczas na 1200m). Trzylatką zdobyła Wiosenną, była druga w Oaks, a w Derby pozostała bez miejsca.

Właśnie NER był pierwszym źrebięciem Netry, które zdecydowanie zaznaczyło swoją obecność na służewieckim torze. Okazał się koniem dość wcześnie dojrzałym, bo dwulatkiem biegał 5 razy, wygrywając trzykrotnie (z sumą 56.000 złotych przewodził na posezonowej liście). Debiutował zwycięsko 3 sierpnia wśród koni, które jeszcze nie biegały. Wygrał też w kolejnym wyjściu, po czym reprezentował Polskę podczas Mityngu KDL w Warszawie. W rywalizacji z końmi z ZSRR, Węgier, Rumunii i NRD w Nagrodzie Sofii (2-letnie ogiery, 1200m) minął celownik drugi (biegało 10 koni), a po dwóch tygodniach (!) w Nagrodzie Pokoju (2-letnie ogiery i klacze, 1400m) kończył piąty (bez miejsca) w 9-konnej stawce. Sezon zamknął sukcesem w Nagrodzie Przychówku (Produce) na 1200m (1’13.5”, tor lekki, waga 58kg). Rok później potrafił zająć czwarte miejsce w Derby, a czterolatkiem dzielnie poczynał sobie w dystansowych handicapach, preferując szybką bieżnię i nie bojąc się wagi.

Córka Narbony – NEVADA dwulatką wygrała dwie gonitwy (raz łeb w łeb), ale w Efforty nie powiększyła stanu posiadania. Trzylatką sięgnęła po sukcesy w IV i III grupie na milę, by zasilić stado matek w SK Rzeczna. Tam urodziła m.in. klacz Newa – 3xI, dwulatką trzecia w Nagrodzie Jurysdykcji (1200m) - matkę dzielnego i wszechstronnego og.NIL. Ten czołowy dwulatek sezonu 1981, wygrał Próbną, był krótko drugi w Stolicy (obecnie Dakoty) i nie pozwolił się pokonać w Przychówku.

Na zdjęciu: Ogier Nil pod dżokejem Jerzym Ochockim przed zwycięskim startem w Nagrodzie Ministerstwa Rolnictwa. Fot. Darosław Kędzierski.

Na zdjęciu: Finisz w Nagrodzie Stolicy (od dołu): zwycięska Donna Kaya (dż. Jan Filipowski), czwarty Przystóp (dż. Wojciech Ryniak), drugi Nil (dż. Jerzy Ochocki), trzeci Otmar (dż. Czesław Rajewski) i najbliżej bariery, ostatecznie piąty Jaguar (dż. Bolesław Mazurek). Styl: w walce o krótki łeb – ¾ - nos; 1200m – 1’16” (13.5 – 31 – 31.5), tor elastyczny. Fot. Darosław Kędzierski. 

Trzylatkiem Nil rozczarował swoich kibiców, a rok później wygrał Nagrodę Haracza. Natomiast w wieku 8 lat sięgnął w Pardubicach po sukces w przeszkodowym Memoriale Kapitana Rudolfa Poplera (3200m).

Dziewięć lat młodszy półbrat Newy – NEMO dwulatkiem wygrał Próbną i był trzeci w Stolicy (¾ – 1 dł. za Akceptem i Kofeiną!), a jesienią (po dyskwalifikacji dwóch rówieśników) sięgnął po Nagrodę Dorpata (1400m, ogiery). Trzylatkiem został bez miejsca w Rulera i Iwna, po czym wygrał Nagrodę Rzecznej oraz był trzeci w Syreny i Criterium. Czterolatkiem kończył czwarty w POHZ Chojnów (obecnie Jaroszówki), trzeci w Haracza i Expressu Wieczornego (1600m; za Skunksem i Narzanem!), drugi w Rzecznej (do Narzana!) i Syreny (w walce o ½ długości do Narzana; oba niosły wagę wieku dla koni starszych, czyli 63kg!) i bez miejsca w Przedświta. Wygrał handicapy II i I kategorii na 1400m, by ponownie kończyć trzecim w Criterium. W wieku 5 lat zdobył szarfę POHZ Chojnów, kończył trzeci w Haracza, czwarty w Rzecznej, nie odegrał roli w Szabadsag Dij (1600m) w Budapeszcie, po czym wygrał Nagrodę Pink Pearla. Bez miejsca pozostał w Przedświta i Pawimenta (1400m), a w Lipsku (1550m) i w Criterium plasował się czwarty.

Na zdjęciu: Ogier Nemo na służewieckim padoku przed Nagrodą Rzecznej w 1980 roku. Fot. Paweł Gocłowski.

W 1964 roku Narbona urodziła w Golejewku ogierka Narwik (po Negresco), który dwulatkiem zwyciężał trzykrotnie (raz łeb w łeb), a rok później wygrał III grupę na 2200m, a przede wszystkim był drugi w St.Leger w Wiedniu, Nagrodzie Villarsa (2600m) oraz trzeci w Nagrodzie Łeb w łeb (3600m) i po sezonie został eksportowany do Norwegii.

Siostra Narwika – NARBADA na bieżni furory nie zrobiła (2xI), ale zasiliła macierzyste stado matek, gdzie urodziła 9 źrebiąt (biegało i zwyciężało 7). Jej córka NERETWA była bardzo pożytecznym koniem grupowym (4xI), zawsze plasując się z miejscem. W Jaroszówce dała 8 źrebiąt (biegało 7, zwyciężało 5), a wśród nich szczerego „wukakawistę” og.NAKIJA (po Dipol) kaszt. 1978 – 2xI i niezwykle rzetelną na bieżni, choć nieco krnąbrną NAPATĘ (4xI, 2m.Wilanowska), która urodziła dzielnego flyera, borykającego się z problemami oddechowymi (biegał z tracheotubusem) og.NORWICH (7xI, w tym Skarba, 2m.Haracza, 3m.Dakoty, Syreny). Rok młodsza Narew (3xI, w tym Hcp Otwarcia, 2m.Oaks, Driady, 3m.Pink Pearla, Rzeki Wisły) to z kolei matka 6 źrebiąt, z których biegało 5, a zwyciężały 4. W tym gronie znalazły się: przeciętna na bieżni NADZIEJA (po Tuny) gn. 1977 – 3xI, matka świetnego „wukakawisty” og.NASTRÓJ (po Dipol) kaszt. 1984 – 3xI; wyróżniająca się na torze, typowa „błociara” Noteć (4xI, w tym Wilanowska, 2m.Rzeki Wisły, Zamknięcia Sezonu, 3m.Wiosenna) – matka czołowej dwulatki sezonu 1991 kl.NODRISA – 4xI, Próbna, Skarba, Ministerstwa Rolnictwa, Efforty, 2m.Przedświta, 3m.Dorpata), babka szybkiej kl.Norencia – 4xI, 2m.Cardei oraz czwarta matka solidnej dwulatką kl.Nola (2xI, 3m.Dorpata); bez wątpienia klasowy NEMAN – 4xI (Rozpoczęcia Sezonu Letniego, Ministerstwa Rolnictwa, Derby-Wiedeń, Derby, 2m.Budapesztu, Moskwy na Mityngach Krajów Demokracji Ludowej, 3m.Stolicy, Koń Roku 1984 i bardzo wartościowy reproduktor), który zdecydowanie preferował szybką, nośną bieżnię;

Na zdjęciu: Z numerem 3 najlepszy syn og. NEMAN - REZON (RUS) (od Razmashka po Montcontour) ur.1988r. zwycięża w Kolonii w 1992 roku w Grosser Kaufhof-Preis Grupa 2 na 1600m. Fot. za www.dostihy.fitmin.cz

wreszcie urodziwa, prezentująca dobry typ matki koni sportowych NIETRZYCA (1xI), która w Krasnem urodziła dzielnego og.NAZIR (9xI, m.in. Zlaty Pohar w Pradze) - ten z powodzeniem biegał na torach naszych południowych sąsiadów.

Przy okazji omawiania tej gałęzi rodziny, warto zauważyć, że Nagrodę Przychówku (główny sprawdzian dla dwuletnich ogierów i klaczy) wygrywały Ner i Narbona oraz Nil, Nodrisa i Neman. Nie wydaje się również dziełem przypadku, że talentem sportowym wykazali się potomkowie ogiera Dipol – Nil, Nakija i Nastrój.

Trzecią córką Narbady, która przedłużyła linię była szybka Nargila (2xI, w tym Rozpoczęcia Sezonu Letniego) – druga w Cardei i Wiosennej, trzecia w Próbnej i Soliny. W Krasnem jej córka NIRWANA (2xI) dała trzy dzielne konie. NEVADA (4xI) dwulatką wygrała Nagrodę Zamknięcia Sezonu, a rok później zdobyła klasyczną Nagrodę Wiosenną i była druga w Strzegomia. NOBLEMAN w gonitwach płaskich furory nie zrobił (1xI), ale aż trzykrotnie zwyciężał w przeszkodowej Wielkiej Wrocławskiej, notując w sumie 7 wygranych w stiplach. Urodziwy NAGAR w słowackim treningu zwyciężał 4 razy, m.in. w tamtejszym St.Leger, w Derby w Bratysławie minął celownik drugi, a w Pradze czwarty. W 13 startach 2-4 letnim tylko raz nie zajął premiowanej lokaty – w Wielkiej Warszawskiej w 2001 roku.

Oprócz Nevady (tej po og.Dorpat, urodzonej w 1960 roku) i Narbady, w macierzystym Golejewku bardzo silną podrodzinę stworzyła trzecia córka Narbony – NICEA (2xI), rodząc 9 źrebiąt, z których wszystkie biegały, zwyciężało 8 i aż 4 poza grupami (!).

Na zdjęciu: Ogier NEGROS pod dżokejem Bolesławem Mazurkiem na padoku przed Nagrodą Prezesa Rady Ministrów w 1978 roku, którą wygrał, pokonując Pawimenta. Fot. Darosław Kędzierski.

NEGROS biegał 2-5 letnim 20 razy i połowę tych występów zakończył zwycięsko. W kolekcji ma szarfy Przedświta, Kozienic, Sygneta x2, Widzowa i Prezesa Rady Ministrów. Drugi mijał celownik w Nagrodach Golejewka, Kozienic i Przyjaźni w Berlinie, trzeci w Wielkiej Warszawskiej i tylko trzykrotnie nie zajmował płatnej lokaty (Wielka Warszawska, Kincsem Dij w Budapeszcie i Benson and Hedges Gold Cup w Yorku).

Na zdjęciu: Finisz Nagrody Belgradu podczas Mityngu Krajów Demokracji Ludowej w 1979 roku w Berlinie – (od lewej) ostatecznie drugi (w walce o krótki łeb) Orsk pod dżokejem Mieczysławem Mełnickim i zwycięski (1600m – 1’38.0”) NARZAN pod dżokejem Stanisławem Sałagajem.

NARZAN miał identyczny bilans – 20 startów 2-5 letnim i 10 wygranych na koncie, w tym Hcp Otwarcia, POHZ Chojnów, Rzecznej, Syreny, Haracza, Expressu Wieczornego, Belgradu i Preis der Zentralstelle w Lipsku. Ponadto plasował się drugi w Ułan Bator, Expressu Wieczornego, trzeci w Bukaresztu, Dyrektorów Stadnin w Pradze i Rulera oraz czwarty w Syreny i Millenium Dij w Budapeszcie. Tylko w Derby nie zajął premiowanego miejsca, ustępując pola takim asom jak Skunks, Czubaryk, Kofeina, Akcept i Dandolo, a wyprzedzając Śmigonia i Diakowę.

NEGROS boks czołowego zajmował w Rumunii, a NARZAN w Niemieckiej Republice Demokratycznej, podczas gdy NEMAN stanowił klacze w Polsce, Czechosłowacji i ZSRR. W krajowej hodowli półkrwi użyty został natomiast NEVERS (Mehari – Narbona po Pilade) gn. 1970 – 3xI w wieku 3-4 lat.

Na zdjęciu: Klacz NANCY pod dżokejem Januszem Kozłowskim na padoku przed Nagrodą Liry (Oaks), którą wygrała od klaczy Ibrala. Fot. Darosław Kędzierski.

NANCY w wieku 2-3 lat biegała 10 razy i trzykrotnie zwyciężała, w tym w Oaks, a jej młodszy brat NANTES (2-5 letnim stawał w szranki 23 razy) czterokrotnie mijał celownik pierwszy, w tym w Nagrodzie Pink Pearla, a ponadto plasował się drugi w Otwarcia, Sygneta, Wilanowskiej i Zamknięcia Sezonu oraz trzeci w Przedświta (dwukrotnie), Pink Pearla, Życia Warszawy i Łazienkowskiej.

Linię z dużym powodzeniem przedłużyła Napajedla, która 2-3 letnią biegała 13 razy, odnosząc 3 zwycięstwa i plasując się trzecią w Soliny. Warto w tym miejscu przypomnieć, że w Derby i Oaks biegała do pomocy Konstelacji. Z jej 5 źrebiąt biegały 4, a wygrywały 3, w tym kapitalna NURSJA – w wieku 2-3 lat w 11 startach była 4xI (Oaks, Pragi na Mityngu KDL w Warszawie), 3xII (Derby), 2xIII (Iwna), 1xV (dwulatką w Nagrodzie Sofii na Mityngu KDL w Moskwie) i tylko w Wielkiej Warszawskiej pozostała bez finansowej zdobyczy.

Na zdjęciu: Dekoracja w Nagrodzie Pragi - dżokej Mieczysław Mełnicki, klacz NURSJA i hodowca Maciej Świdziński.

O sukcesach klaczy z rodziny Ecrevisse w Oaks pisaliśmy już w tekście „Służewiecki Oaks i nie tylko” – „Tuż za nią (Quarry) w klasyfikacji wygranych w Oaks lokują się dwie rodziny. Pierwszą założyła urodzona w 1942 roku klacz Netra (Antonym – Nalewka po Mah Jong i Hulanka po Manton i Vola po William The Third i Kataryniarzówna po Ruler i Ecrevisse po Fripon) hodowli Eryka Kurnatowskiego. Jej córka Narbona (po Pilade) w Oaks 1956 nie sprostała Sycylii, ale potrafiła wygrać z nią Wiosenną. Druga córka Netry –Nekanda (po Good Bye) w 1959 roku w Oaks zajęła miejsce piąte, a w stadzie dała Nandę (po Negresco), która w 1967 roku ukończyła Oaks na pozycji czwartej. W sezonie 1975 Narew (Mehari – Narbada po Negresco i Narbona) ustąpiła pierwszeństwa jedynie derbistce – klaczy Sekwoja. Dwa lata później Napajedla (Mehari – Nicea po Turysta i Narbona) – w wieku 3 lat stała liderka Konstelacji - zajęła w Nagrodzie Liry miejsce piąte, ale jej młodsza półsiostra NANCY (po Beauvallon) zdobyła dla rodziny pierwszą szarfę Oaks w sezonie 1981. Z kolei córka Napajedli – NURSJA (po Freefoot) zwyciężyła w sezonie 1983, wygrywając również Nagrodę Pragi podczas Międzynarodowego Mityngu Krajów Demokracji Ludowej w Warszawie. W 1985 roku Nawłoć (Pawiment – Nerpa po Antiquarian i Nevada po Dorpat i Narbona) hodowli SK Rzeczna na miękkim torze finiszowała szósta w 13 konnej stawce, zamykanej przez Nawojkę (Kasjan - Napajedla). Po roku Niderlandia (Saragan – Nadrenia po Carolus i Niedzica po Mehari i Nienadowa po Turysta i Nekanda) pozwoliła się wyprzedzić tylko Maracanie, a w sezonie 1989 Nemezia (Dakota – Nursja) liderowała Karinie, kończąc na ostatnim - ósmym miejscu. Co nie udało się Niderlandii, stało się udziałem jej półsiostry NOVARY (po Dniepr) w 1990 roku. Sezon 1995 przyniósł siódme miejsce klaczy Netanya (Canadian Winter - Nemezia), a 1997 trzecią lokatę siostry Novary – Neris. W 2002 roku czwarta minęła celownik Nikella (Krater – Nicoletta po Venecuela i Niderlandia), a po roku najlepszą okazała się NECHEMIA (Enjoy Plan - Netanya), pokonując zwyciężczynię Wiosennej - Nobilę (Saphir – Novara). Kolejny sezon przyniósł drugie miejsce Nitisary (Don Corleone – Nicoletta), a w 2005 roku triumfowała NEBBIA (Royal Court – Nemezia). W 2010 roku Nitonia (Belenus – Nidelva po Precocious i Niderlandia) kończyła szósta, a w 2012 Narkoza (Belenus - Nitisara) zanotowała identyczny rezultat. W latach 2014-15 Oaks zupełnie niepotrzebnie rozgrywano na wrocławskich Partynicach. Po trwającym ponad pół godziny skandalicznym załadunku klaczy do start-maszyny trenowana „na miejscu” Normana (Don Corleone – Nomentana po Jape i Norencia po Who Knows i Nodrisa po Lord Hippo i Noteć po Carolus i Narew) zakończyła wyścig na pozycji siódmej. Rok później zdecydowanie najlepsza trzylatka rocznika - Nadworna (Nowogródek – Nebbia) uległa we Wrocławiu urodzonej w Irlandii, dość przeciętnej klaczy Amfitrita. Pięć triumfatorek Nagrody Liry z omawianej linii pochodzi oczywiście z Golejewka, a w 2016 roku do PSB zgłoszono 26 klaczy z tej rodziny”.

A na kolejną część wspomnień o pokoleniach dzielnych koni z rodziny klaczy Ecrevisse zapraszamy na naszą stronę już niebawem.

Na zdjęciu tytułowym: Ogier NEMAN (Dakota - Narew po Mehari) hodowli SK Golejewko. Fot. Maria Świdzińska.